İsveç’in NATO üyeliğini onaylamayan tek ülke olan Macaristan üzerindeki baskılar artıyor.
Bu konuyu konuşmak üzere Macaristan Başbakanı Viktor Orban tarafından Budapeşte’ye davet edilen Kristersson, “Budapeşte’ye gitmekten mutluyum. Konuşacak çok şeyimiz var. Ama NATO üyeliği konusunda pazarlık yapmayacağız. Müzakere yok” dedi. bu konuda.” İsveç televizyonu TV4’e konuşan Kristerrson, “Biz ancak NATO’da en uygun şekilde nasıl işbirliği yapabileceğimizi konuşabiliriz.”
Orban, İsveç’in üyeliğine ilişkin protokolün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde oylanacağı Salı günü Kristersson’u “en kısa sürede” görüşmek üzere Budapeşte’ye davet etmişti. Bu davete tepki gösteren İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström, Macaristan’ın da diğer tüm ülkeler gibi 2022 yazında düzenlenen NATO zirvesinde İsveç’in NATO’ya katılması yönündeki resmi davetini desteklediğine dikkat çekerek, “Dolayısıyla bu durumu görmüyorum” dedi. bugün müzakere yapmak için herhangi bir neden var mı?” Dün Orban’ın davetini kabul eden Kristersson, Macar mevkidaşına gönderdiği mektupta, Budapeşte ziyareti öncesinde gelecek hafta Belçika’nın başkenti Brüksel’de toplantı yapılmasını önerdi.
Macaristan Başbakanı Viktor OrbanFotoğraf: John Thys/AFP/Getty Images
Kristersson, TV4’e yaptığı açıklamada Orban’la 1 Şubat’ta Brüksel’de yapılacak Avrupa Birliği Konseyi toplantısında görüşmenin daha pratik olacağını belirtti.
İsveçli lider, “Önümüzdeki Perşembe günü AB Konseyi’nde görüşeceğiz. O zaman bazı şeyleri tartışmaya başlayabiliriz.” dedi.
Kristersson, Budapeşte ziyaretiyle ilgili olarak, “Bunun için bir tarih bulmamız lazım. Bu tür işler aceleye getirilemez. Onun takviminin de benimki gibi oldukça dolu olduğunu düşünüyorum.”
Stoltenberg’in Şubat sonu beklentisi
Orban, önceki gün yaptığı açıklamada, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile yaptığı telefon görüşmesinde İsveç’in NATO üyeliğine “destek verdiğini” yinelediğini belirtmişti.
Konuyla ilgili bugün Brüksel’deki NATO karargâhında gazetecilere açıklama yapan Stoltenberg, telefon görüşmesinde Orban’ın kendisine güvence verdiğini söyledi.
“Macar parlamentosu toplanır toplanmaz bu konunun görüşüleceği belirtildi.” diyen Stoltenberg, kendisine verilen mesajın parlamentonun İsveç’in üyeliğini onaylayacağı yönünde olduğunu ekledi.
NATO Genel Sekreteri Jens StoltenbergFotoğraf: Dursun Aydemir/Anadolu/resim ittifakı
NATO Genel Sekreteri, “Aldığım mesaj, parlamentonun Şubat ayı sonunda yeniden toplanacağı ve bu nedenle bunu beklememiz gerektiği yönünde” dedi ve şöyle devam etti: “Fakat İsveç’in üyeliğinin en kısa sürede onaylanacağından kesinlikle eminim. Parlamento şubat sonunda toplanıyor. Bu konuda Macaristan’a güveniyorum.”
Stoltenberg, “İsveç’in NATO üyeliği NATO’yu daha güçlü ve hepimizi daha güvenli hale getirecek” dedi.
Macaristan parlamentosu şu anda tatilde. Ancak muhalefetteki Sosyalist parti geçen hafta İsveç’in NATO üyeliğinin onaylanması için acil toplantı talebinde bulunacağını duyurdu. Meclis Lideri Laszlo Kover dün yaptığı açıklamada, İsveç’e ilişkin protokolü onaylamak için acele etmediklerini söyledi.
Macar hükümetinin İsveç’in üyeliğini desteklediğini defalarca dile getiren Orban’ın bu konuyla ilgili olarak Kristersson’u Budapeşte’ye davet etmesi, Macaristan’daki onay sürecinin belirli kurallara tabi olabileceği yorumlarına yol açtı.
Orban’ın daveti, Macaristan’ın İsveç’i ikili ilişkileri güçlendirecek adımlar atmamakla eleştirmesinin hemen ardından geldi. Ayrıca Stockholm’ü sık sık Macaristan’a karşı “açıkça düşmanca tutum” sergilemekle suçlayan Budapeşte, İsveçli yetkilileri hukukun üstünlüğüyle ilgili konularda Macaristan’ı “vurmaya hevesli” olmakla da suçluyor.
Türkiye’deki onay süreci tamamlandı
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından İsveç ve daha önce herhangi bir askeri ittifaka dahil olmayan komşusu Finlandiya, Mayıs 2022’de NATO üyeliğine başvurdu. Bu iki ülkenin NATO üyeliğine uzun süre itiraz eden Türkiye, daha sonra NATO’ya üyelik başvurusunda bulundu. Finlandiya’nın üyeliğine yeşil ışık yakıldı. Bunun üzerine Finlandiya Nisan 2023’te NATO’ya katılabildi.
Salı günü Türkiye, İsveç’in NATO üyeliğini onaylayan protokolü de kabul etti. Başta ABD olmak üzere NATO ülkelerinin aylardır beklediği bu gelişmenin ardından Macaristan, İsveç’in üyeliğine parlamento onayı vermeyen tek NATO üyesi olarak kaldı.
İsveç’in NATO’ya katılımını onaylayan protokol, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından imzalandıktan sonra dün Resmi Gazete’de yayımlandı. Böylece Türkiye, İsveç’in NATO’ya katılımına ilişkin onay sürecini tamamladı. İsveç’in NATO’ya girebilmesi için tüm ittifak üyelerinin bunu onaylaması gerekiyor.
DW,Reuters,AFP/CÖ,HT
